Autor modelu: Maciej Lewan (fitter)
Wydawnictwo: WAK
Seria wydania: –
Numer wydania: 12/2007
Rok wydania: 2007 r.
Premiera wydania: 20 grudzień 2007 r.
Cena u wydawcy: 19 zł
Rodzaj jednostki (wg NATO): Okręt hydrograficzny
Kraj jednostki: Polska
Kamuflaż: Z rozkazu Dowódcy Floty Nr 48 p. 7 (z 19 maja 1933 r.) kamuflaż poszycia farba bojowa Nr 1 (kolor szary), dla pokładów żelaznych – szybko schnąca farba Nr 2 koloru szarozielonego (bez podkładu miniowego). Stan na 1934 r.
Skala modelu: 1:100
Wymiary modelu: Długość: 43 cm
Format wydania: A4
Akcesoria dodatkowe: wręgi wycięte laserowo,
Ilość arkuszy: 8 szt.
Ilość części: 474 szt.
Ilość rys. montaż: 21 szt.
Zgłoszone błędy: brak danych
Uwagi do wydania: druk ofsetowy, wręgi wycięte laserowo.
Sugerowany retusz: Vallejo 70.907 (Pale Greyblue) na burty i nadbudówki, Vallejo 70.957 (Flat Red) zmieszana z czarną na poszycie podwodne, Vallejo 70.801 (Brass Mettalic) na śruby napędowe, srebrny na wały napędowe.
Kalendarium i historia jednostki
Historia polskiego okrętu ORP Pomorzanin (II) sięga okresu międzywojennego, oraz wiąże się z historią z przebudowanego trałowca ORP Mewa typu Flachgehende Minensucher (FM – zbudowanego w 1918 r. w Niemczech). Trałowce typu FM były przeznaczone do trału głównie na wodach płytkich. Jednostka nosiła oznaczenie FM 31. W tym okresie okręt posiadał wyporność 170 t (pełną 193 t) i dysponował mocą 600 KM, co pozwalało na rozwijanie 14 węzłów. Uzbrojony był w 1 działo 88 mm oraz trały minowe.
Wraz z kapitulacją Niemiec w 1918 r. wciąż znajdował się w stoczni. Jednostkę mimo wszystko ukończono, zapewne ze względu na fakt, iż potrzebowano dużych ilości trałowców do rozminowania szlaków morskich. Część kutrów FM sprzedano prywatnym pośrednikom. Tak też FM 31 trafił do duńskiego armatora, który, za pośrednictwem fińskiej firmy Hoffstrom Skogs-Byrö z Helsingforsu (współczesne Helsinki), sprzedał okręt Polskiej Marynarce Wojennej we wrześniu 1920 r. FM 31 przemianowano na tymczasową nazwę „Finlandia IV”. Pierwszym dowódcą został por. mar. M. Brodowski. Jednostka dotarła do Gdańska i została przejęta 7 lutego 1921 r. „Finlandia IV” nie posiadała trałów ani uzbrojenia.
Po podniesieniu bandery z rozkazu MSWojsk. nr 83 ogłoszony w Dz. Rozk. Tjn. MSWojsk nr 6 z 7 kwietnia 1921 r. „Finlandia IV” została nazwana ORP „Mewą” i weszła w skład Dywizjonu Ćwiczebnego. Okręt uzbrojono w 2 k.m., a później zamontowano działka 47 mm z Francji oraz miny i trały sprowadzone z Estonii. ORP Mewa służyła do szkolenia kadr MW. „Mewę” wycofano komisyjnie ze służby w 17 lipca 1929 r. do KWP Gdynia w celu gruntownego remontu i przebudowy na okręt hydrograficzny,z przerwą od 30 września 1926 r do 1 lutego 1928 r. z powodu braku załogi (wg raportu z września 1927 r.). 28 lutego 1931 r. w basenie południowym portu Gdyńskiego, oczekując na przebudowę na okręt hydrograficzny, ORP Mewa została staranowana przez pływający dźwig, który zerwał się z cum na wskutek sztormu. Uszkodzenia zatopiły okręt, lecz 23 marca tego samego roku wydobyto uszkodzoną „Mewę”.
Po gruntownym remoncie w stoczni Gdyńskiej, jednostka została przystosowana jako okręt hydrograficzny oraz 20 października 1934 r. włączona do służby jako ORP Pomorzanin (II), którego dowództwo objął gruzińskiego pochodzenia oficer – kpt. mar. Wiktor Łomidze. Do 1939 r. „Pomorzanin” czynnie służył do wykonywania licznych zadań hydrograficznych w rejonie Zatoki Gdańskiej i Puckiej. 1 lipca 1939 r. na zakończenie Kongresu Eucharystycznego w Gdyni podczas obchodów Święta Morza, odbyła się pierwsza w Polsce pielgrzymka morska, w trakcie której prymas Polski ks. August Hlond (1881-1948), stojąc na stopniach ołtarza wzniesionego na pokładzie ORP Pomorzanin (II), błogosławił ustawione w szyku bojowym polskie okręty wojenne i cumujące niedaleko statki morskie i łodzie rybackie (fot. niżej).
1 września 1939 r., ORP Pomorzanin (II), dowodzony przez kpt. mar. Karola Zagrodzkiego, znajdował się w Pucku. W czasie nalotu Luftwaffe na bazę MDLot (Morski Dywizjon Lotniczy), jedna z bomb wybuchła około 100 m od burty okrętu. ORP Pomorzanin (II) otrzymał zadanie przewiezienia personelu i sprzętu MDLot do portu na Helu. Popołudniu 1 września „Pomorzanin” opuścił Puck, kierując się na Hel. Ponieważ odbywał się nalot na port helski, Pomorzanin przeszedł do Jastarni. Tam holował kutry rybackie w rejon Kanału Dępki, gdzie zostały zatopione w celu zablokowania kanału, przez który wpływały niemieckie okręty. 14 września 1939 r., w Jastarni około godz. 10:00, w wyniku nalotu ORP Pomorzanin (II), wraz z holownikami Smok i Lech został zatopiony. Uratowanej część załogi udało się dopłynąć na półwysep Helski, gdzie kontynuowała działania wojenne na wybrzeżu do ostatnich dni obrony Helu – 2 października 1939 r.
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność standardowa: 170 t
Wyporność pełna: 203 t
Długość: 43 m
Szerokość: 6 m
Zanurzenie: 1,6 m
Napęd: 2 maszyny parowe, potrójnego rozprężania 600 KM każda
Maksymalna prędkość: 13 węzłów
Zasięg: 500 Mm/12 w
Załoga: 32 osoby (2 oficerów i 30 podoficerów i marynarzy)
Paliwo: 20 t (węgiel)
Uzbrojenie: 2 CKM Maxim, mina wz 08
Materiały źródłowe i przypisy
- Jan Andrzej Bartelski, Pierwsze polskie „Ptaszki”, „Morza i Okręty – Numer Specjalny”, 2016, nr 2, s. 32-46;
- …
Wizualizacja 3D
Fotogaleria:
Prawa autorskie opisu galerii należą do wydawcy, WAK.